KURUMSAL
SON DUYURULAR
AVRUPA KONSEYİ İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMELERİ VE EK PROTOKOLLER | ||||||
SÖZLEŞME ADI | İMZAYA AÇILDIĞI/KABUL EDİLDİĞİ YER VE TARİH | YÜRÜRLÜĞE GİRME TARİHİ | TÜRKİYE’NİN DURUMU | ONAY |
SÖZLEŞMENİN YAYIMLANDIĞI RESMÎ GAZETE | TÜRKİYE’NİN KOYDUĞU ÇEKİNCE |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi | Roma, 4 Kasım 1950 | 3 Eylül 1953 | Taraf | 10 Mart 1954 tarihli ve 6366 sayılı Onay Kanunu | 19 Mart 1954 tarihli ve 8662 sayılı Resmî Gazete | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 1 Numaralı Protokol | Paris, 20 Mart 1952 | 18 Mayıs 1954 | Taraf (Çekinceli) | 10 Mart 1954 tarihli ve 6366 sayılı Onay Kanunu | 19 Mart 1954 tarihli ve 8662 sayılı Resmî Gazete | Türkiye Ek 1 Numaralı Protokol’ün 2. maddesinin Tevhid---i Tedrisat Kanunu’na halel getiremeyeceğini belirterek çekince koymuştur. |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 2 Numaralı Protokol | Strazburg, 6 Mayıs 1963 | 21 Eylül 1970 | Taraf | 13 Temmuz 1967 tarihli ve 900 sayılı Onay Kanunu | 6 Şubat 1968 tarihli ve 12819 sayılı Resmî Gazete | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 3 Numaralı Protokol | Strazburg, 6 Mayıs 1963 | 21 Eylül 1970 | Taraf | 13 Temmuz 1967 tarihli ve 901 sayılı Onay Kanunu | 5 Şubat 1968 tarihli ve 12818 sayılı Resmî Gazete | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 4 Numaralı Protokol | Strazburg, 16 Eylül 1963 | 2 Mayıs 1968 | Taraf | 23 Şubat 1994 tarihli ve 3975 sayılı Onay Kanunu | 14 Temmuz 1994 tarihli ve 21990 sayılı Resmî Gazete | Onay belgeleri Avrupa Konseyi Genel Sekreterliği’ne tevdi edilmemiştir. Dolayısıyla, Protokol her ne kadar iç hukuk bakımından geçerli ve yürürlükte ise de, uluslararası hukuk bağlamında Türkiye açısından bir yükümlülük doğurmamaktadır. |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 5 Numaralı Protokol | Strazburg, 20 Ocak 1966 | 20 Aralık 1971 | Taraf | 29 Eylül 1971 tarihli ve 7/3211 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı | 30 Kasım 1971 tarihli ve 14028 sayılı Resmî Gazete | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 6 Numaralı Protokol | Strazburg, 28 Nisan 1983 | 01 Mart 1985 | Taraf | 26 Haziran 2003 tarihli ve 4913 sayılı Onay Kanunu | 17 Eylül 2003 tarihli ve 25232 sayılı Resmî Gazete | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 7 Numaralı Protokol | Strazburg, 22 Kasım 1984 | 1 Kasım 1988 | Taraf | 10 Mart 2016 tarihli ve 6684 sayılı Onay Kanunu | 8 Nisan 2016 tarihli ve 29678 sayılı Resmî Gazete | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 8 Numaralı Protokol | Viyana, 19 Mart 1985 | 1 Ocak 1990 | Taraf | 12 Nisan 1989 tarihli ve 3526 sayılı Onay Kanunu | 29 Ağustos 1989 tarihli ve 20267 sayılı Resmî Gazete | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 9 Numaralı Protokol | Roma, 6 Kasım 1990 | 1 Ekim 1994 | Taraf değil | Türkiye, Protokol’ü 6 Kasım 1990 tarihinde imzalamış ancak onay sürecini tamamlamamıştır. | --- | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 10 Numaralı Protokol | Strazburg, 25 Mart 1992 | Ek 11 Numaralı Protokol’ün yürürlüğe girdiği 1 Kasım 1998 tarihinden itibaren amacını yitirmiştir. | --- | --- |
---
| --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 11 Numaralı Protokol | Roma, 11 Mayıs 1994 | 1 Kasım 1998 | Taraf | 14 Mayıs 1997 tarihli ve 4255 sayılı Onay Kanunu | 20 Haziran 1997 tarihli ve 23025 sayılı Resmî Gazete | ---
|
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 12 Numaralı Protokol | Roma, 4 Kasım 2000 | 1 Nisan 2005 | Taraf değil | Türkiye Protokol’ü 18 Nisan 2001 tarihinde imzalamış, ancak onay sürecini tamamlamamıştır. | --- | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 13 Numaralı Protokol | Vilnius, 3 Mayıs 2002 | 1 Temmuz 2003 | Taraf | 6 Ekim 2005 tarihli ve 5409 sayılı Onay Kanunu | 13 Aralık 2005 tarihli ve 26022 sayılı Resmi Gazete | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 14 Numaralı Protokol | Strazburg, 13 Mayıs 2004 | 1 Haziran 2010 | Taraf | 1 Haziran 2006 tarihli ve 5512 sayılı Onay Kanunu | 8 Ağustos 2006 tarihli ve 26253 sayılı Resmi Gazete | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 15 Numaralı Protokol | Strazburg, 24 Haziran 2013 | Henüz yürürlüğe girmemiştir. (Protokol’ün yürürlüğe girmesi için Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne taraf bütün devletlerin Protokol’ü onaylaması gerekmektedir.) | Taraf | 30 Ocak 2016 tarihli ve 6668 sayılı Onay Kanunu | 17 Mart 2016 tarihli ve 29656 sayılı Resmi Gazete | --- |
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne Ek 16 Numaralı Protokol | Strazburg, 2 Ekim 2013 | 1 Ağustos 2018 | Taraf değil | Türkiye, Protokol’ü 20 Aralık 2013 tarihinde imzalamış, ancak onay sürecini tamamlamamıştır. | --- | --- |
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Önündeki Yargılama Sürecine Katılan Kişilere İlişkin Avrupa Sözleşmesi | Strazburg, 5 Mart 1996 | 1 Ocak 1999 | Taraf (Çekinceli) | 5 Mayıs 2004 tarihli ve 5166 sayılı Onay Kanunu | 17 Temmuz 2004 tarihli ve 25525 sayılı Resmi Gazete | Türkiye, Sözleşme’ye yaptığı beyanda, Sözleşme’nin 4. maddesinin 2 inci fıkrasının a bendinin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına uygulanmayacağını ve Sözleşme’nin 4/1. maddesinin uygulanması açısından, 1/1. maddede belirtilen yabancı devlet vatandaşlarının Türkiye’ye giriş yapabilmek için gerekli belgelere ya da vizeye sahip olmaları gerektiğini bildirmiştir. |
Avrupa Sosyal Şartı | Torino, 18 Ekim 1961 | 26 Şubat 1965 | Taraf | 16 Haziran 1989 tarihli ve 3581 sayılı Onay Kanunu | 14 Ekim 1989 tarihli ve 20312 sayılı Resmi Gazete | --- |
Avrupa Sosyal Şartına Ek İhtiyari Protokol | Strazburg, 5 Mayıs 1988 | 4 Eylül 1992 | Taraf değil | Türkiye, Protokol’ü 5 Mayıs 1988 tarihinde imzalamış, ancak onay sürecini tamamlamamıştır. | --- | --- |
Avrupa Sosyal Şartı’na Değişiklik Getiren Protokol | Torino, 21 Ekim 1991 | Henüz yürürlüğe girmemiştir. | Taraf | 27 Eylül 2006 tarihli ve 5546 sayılı Onay Kanunu | 15 Şubat 2009 tarihli ve 27142 sayılı Resmi Gazete | --- |
Avrupa Sosyal Şartı’na Ek Toplu Şikâyet Sistemi Öngören Protokol | Strazburg, 9 Kasım 1995 | 1 Temmuz 1998 | Taraf değil | --- | --- | --- |
Gözden Geçirilmiş Avrupa Sosyal Şartı | Strazburg, 3 Mayıs 1996 | 1 Temmuz 1999 | Taraf | 27 Eylül 2006 tarihli ve 5547 sayılı Onay Kanunu | 9 Nisan 2007 tarihli ve 26488 sayılı Resmi Gazete
| Türkiye Cumhuriyeti, 1996 tarihli “(Gözden Geçirilmiş) Avrupa Sosyal Şartı”nın III. Bölümünün A maddesi gereğince, anılan Şart’ın II. Bölümünün 1 inci maddesini; 2 nci maddenin 1, 2, 4, 5, 6 ve 7 nci fıkralarını; 3 üncü maddesini; 4 üncü maddenin 2, 3, 4 ve 5 inci fıkralarını; 7 ilâ 31 inci maddelerini kabul ettiğini beyan etmiştir. |
İşkencenin ve Gayri İnsani ya da Küçültücü Ceza veya Muamelenin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi | Strazburg, 26 Kasım 1987 | 1 Şubat 1989 | Taraf | 25 Şubat 1988 tarihli ve 3411 sayılı Onay Kanunu | 27 Şubat 1988 tarihli ve 19738 sayılı Resmi Gazete | --- |
İşkencenin ve Gayriinsani ya da Küçültücü Ceza veya Muamelenin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi’ne Ek 1 Numaralı Protokol | Strazburg, 4 Kasım 1993 | 1 Mart 2002 | Taraf | 4 Nisan 1997 tarihli ve 4237 sayılı Onay Kanunu | 23 Haziran 1997 tarihli ve 23028 sayılı Resmi Gazete | --- |
İşkencenin ve Gayriinsani ya da Küçültücü Ceza veya Muamelenin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi’ne Ek 2 Numaralı Protokol | Strazburg, 4 Kasım 1993 | 1 Mart 2002 | Taraf | 4 Nisan 1997 tarihli ve 4237 sayılı Onay Kanunu | 23 Haziran 1997 tarihli ve 23028 sayılı Resmi Gazete | --- |
Göçmen İşçilerin Hukuki Statüsü Avrupa Sözleşmesi | Strazburg, 24 Kasım 1977 | 1 Mayıs 1983 | Taraf | 25 Aralık 1979 tarihli ve 2257 sayılı Onay Kanunu | 27 Ocak 1981 tarihli ve 17233 sayılı Resmi Gazete | Türkiye, 12. maddeye uygun olarak, Yerel Yönetimler Özerklik Şartı’nın 2. ve 5. maddelerini; 3., 7. ve 8. maddelerinin 1. ve 2. fıkralarını; 4. maddenin 1 ilâ 5. fıkralarını; 6. maddenin 2. fıkrasını; 9. maddenin 1., 2., 3., 5. ve 8. fıkralarını ve 10. maddenin 1. fıkrasını onaylamıştır. |
Bölgesel ya da Azınlık Dilleri Avrupa Şartı | Strazburg, 5 Kasım 1992 | 1 Mart 1998 | Taraf değil | --- | --- | --- |
Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi: İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesi | Oviedo, 4 Nisan 1997 | 1 Aralık 1999 | Taraf (Çekinceli) | 3 Aralık 2003 tarihli ve 5013 sayılı Onay Kanunu | 20 Nisan 2004 tarihli ve 25439 sayılı Resmi Gazete | Sözleşmenin 36 ncı maddesi uyarınca, Sözleşmenin 20 nci maddesinin, muvafakat verme yeteneği olmayan kimselerden kendisini yenileyen dokuların alınmasını mümkün kılan 2 numaralı bendinin, 2238 sayılı Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanunun 5 inci maddesiyle uyum halinde olmaması nedeniyle, bu madde fıkrasını uygulamamak hakkını saklı tutacağına dair çekince belirtmiştir.
|
Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı |
Strazburg, 15 Ekim 1985 | 1 Eylül 1988 | Taraf (Çekinceli) | 8 Mayıs 1991 tarihli ve 3723 sayılı Onay Kanunu | 3 Ekim 1992 tarihli ve 21364 sayılı Resmi Gazete | Şartın 12. maddesinde Akit Tarafların en az 10 tanesi söz konusu maddede sayılanlar arasından olmak üzere en az 20 paragraf ile kendilerini bağlamalarını yeterli görmektedir. Bu kapsamda Türkiye Şartın 4/6, 6/1, 7/3, 8/3, 9/4, 9/6, 9/7, 10/2, 10/3, m.11 hükümlerini onaylamamıştır. |
Kişisel Verilerin Otomatik İşleme Tabi Tutulması Karşısında Bireylerin Korunması Sözleşmesi | Strazburg, 28 Ocak 1981 | 1 Ekim 1985 | Taraf | 30/01/2016 tarihli ve 6669 sayılı Onay Kanunu | 17 Mart 2016 tarihli ve 29656 sayılı Resmi Gazete | --- |
Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi | Strazburg, 25 Ocak 1996 | 1 Temmuz 2000 | Taraf | 18/01/2001 tarihli ve 4620 sayılı Onay Kanunu | 1 Şubat 2001 tarihli ve 24305 sayılı Resmi Gazete | Türkiye Cumhuriyeti, Sözleşme'nin 1. Maddesinin 4. Paragrafı uyarınca 2. Ayrılık davaları, |
Avrupa Konseyi Terörizmin Önlenmesi Sözleşmesi | Varşova, 16 Mayıs 2005 | 1 Haziran 2007 | Taraf | 23 Mart 2011 tarihli ve 6135 sayılı Onay Kanunu | 13 Ocak 2012 tarihli ve 28172 sayılı Resmi Gazete | Türkiye, Sözleşme’nin 19., 26. ve 29. maddelerine ilişkin olarak dört beyanda bulunmuştur. Buna göre, Türkiye tarafından, 26. maddeye ilişkin beyanda söz konusu maddede yer alan uluslararası insani hukuk tabirinin Türkiye’nin taraf olduğu hukuk araçlarına atıfta bulunduğu anlayışında olunduğu; 26. maddenin 5. paragrafının birinci bölümünün uygulanmasının bir silahlı çatışmanın varlığına işaret etmeyeceği, silahlı çatışma tabirinin ceza hukuku kapsamında terörizm suçunu oluşturan fiillerin, örgütlü bir biçimde olsun veya olmasın, işlenmesinden farklı olan bir durumu betimlediği ve anılan paragrafın birinci bölümünün, bir devletin silahlı kuvvetleri dışındaki silahlı kuvvet ve gruplara uluslararası hukukta halen anlaşılan ve uygulanandan farklı bir statü verecek ve o suretle Türkiye için yeni yükümlülükler yaratacak şekilde yorumlanamayacağı; 26. maddenin 4. paragrafının uygulanması veya yorumlanması Devletlerin, diğerlerinin yanı sıra, sığınma kurumunun bu Sözleşmede belirtilen terör suçlarından sorumlu kişiler tarafından suiistimal edilmemesini güvence altına alma sorumluluğunu da içeren uluslararası mülteci hukuku çerçevesindeki yükümlülüklerine uygun olması gerektiği; 29. maddede atıfta bulunulan uyuşmazlıkların çözümü tabirinin, uyuşmazlığın çözüm yolunun ancak uyuşmazlık taraflarının uzlaşmasıyla belirlenebileceği şeklinde yorumlanacağı ve 9. maddenin Sözleşmede atıfta bulunulan bu suçları işleyenlerin yargılanmayacakları veya haklarında kanunî takipte bulunulmayacağı şeklinde yorumlanamayacağı beyan edilmiştir. |
Avrupa Konseyi Terörizmin Önlenmesi Sözleşmesi’ne Ek Protokol | Riga, 22 Ekim 2015 | 1 Temmuz 2017 | Taraf | 15 Şubat 2017 tarihli ve 6799 sayılı Onay Kanunu | 16 Aralık 2017 tarihli ve 30272 sayılı Resmi Gazete | --- |
Kadınlara Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi (İstanbul Sözleşmesi) | İstanbul, 11 Mayıs 2011
| 1 Ağustos 2014
| Taraf değil
| 19/03/2021 tarih ve 3718 sayılı Cumhurbaşkanı kararı ile Sözleşme'den çekilinmiştir. | 20 Mart 2021 tarihli ve 31429 sayılı Resmi Gazete | --- |
Çocukların Cinsel Suistimal ve Cinsel İstismara karşı Korunmasına İlişkin Sözleşme (Lanzarote Sözleşmesi ) | Lanzarote, 25 Ekim 2007 | 1 Temmuz 2010 | Taraf | 25 Kasım 2010 tarihli ve 6084 sayılı Onay Kanunu | 10 Eylül 2011 Tarihli ve 28050 sayılı Resmî Gazete | --- |
Avrupa Konseyi İnsan Ticaretine Karşı Eylem Sözleşmesi | Varşova, 16 Mayıs 2005 | 1 Şubat 2008 | Taraf | 30 Ocak 2016 tarihli ve 6667 sayılı Onay Kanunu | 7 Nisan 2016 tarihli ve 29677 sayılı Resmi Gazete | Türkiye, Sözleşmenin onaylanmasının, geçerliliği bulunmayan “Kıbrıs Cumhuriyeti”nin Sözleşmeye taraf olan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi tarafından temsil edildiği iddiasının herhangi bir biçimde kabul edildiği anlamına gelmeyeceğini ve Türkiye’ye sözde Kıbrıs Cumhuriyeti ile Sözleşme kapsamında herhangi bir temasta bulunma yükümlülüğü getirmeyeceğini beyan etmiştir. |